Zelfrijdende auto’s leren sneller met het 5G internet

Nog even en we zitten ‘s ochtends op de achterbank met een kop koffie en een iPad voor onze neus terwijl we naar kantoor rijden. Nee, hier komt geen privéchauffeur aan te pas. Rijden laat je dan over aan zelfrijdende auto’s. Met het snelle en betrouwbare 5G internet komt deze droom weer een stap dichterbij.

Bijna, maar nog niet helemaal

Nederland is wereldwijd het best voorbereid op de komst van zelfrijdende auto’s. Onze infrastructuur is tiptop in orde voor dit soort voertuigen, en ook qua technologische ontwikkeling, wet- en regelgeving en acceptatie door consumenten scoort ons land goed.

Toch lijkt het nog even te gaan duren voordat we al autorijdend video-calls houden en collega’s mailen. Eén van de redenen: onze connectiviteit is nog niet optimaal. Het 5G-netwerk brengt daar straks verandering in.

1. Waarom zijn zelfrijdende auto’s eigenlijk zo’n goed idee?

Efficiëntie is het sleutelwoord. Zelfrijdende auto’s die optimaal werken, brengen mensen sneller en via de kortste route naar hun eindbestemming. Zo zorgen ze voor minder uitstoot. Zeker als ze, nadat ze jou hebben afgezet, verder rijden en andere mensen naar hun bestemming brengen. In plaats van de hele dag doelloos op een parkeerplaats te staan.

Uit onderzoek is ook gebleken dat zelfrijdende auto’s minder ongelukken veroorzaken. En dat is, net zoals Moeder Aarde redden, iets waar wij graag aan bijdragen. Zelfrijdende auto’s kunnen uiteindelijk sneller ingrijpen in het verkeer dan jij. Zij raken niet afgeleid door inkomende business calls en zien plots overstekende voetgangers niet over het hoofd.

2. Hoe werkt zo’n auto op 5G?

Een zelfrijdende auto is afhankelijk van verschillende sensoren. Laserscanners, radars en camera’s bijvoorbeeld. Hiermee ‘ziet’ de auto wat er om hem heen gebeurt. Een radar analyseert het verschil in snelheid tussen de benen en het torso van een voetganger.

Zo ‘begrijpt’ hij dat het om een mens gaat en kan hij bepalen welke richting de voetganger op loopt. De data van de verschillende sensoren wordt steeds weer samengevoegd, wat het beeld nog betrouwbaarder maakt.

5G en het Internet of Things

De uitdaging is om zo efficiënt mogelijk gebruik te maken van de gecombineerde data die de sensoren verzamelen. Plus data die van buiten de auto naar binnen gestuurd wordt. Over de weersomstandigheden bijvoorbeeld, informatie over files of werkzaamheden op de route. Die data is afkomstig van de software in voorwerpen uit de omgeving van de auto. Zoals andere voertuigen, lantaarnpalen en verkeersborden. Ze praten straks met elkaar. Dit heet het Internet of Things.

Bij elkaar opgeteld gaat het om een gigantische hoeveelheid data die verwerkt moet worden. Maar liefst tientallen MB’s per seconde. Van al die data leert de auto om de volgende keer nog sneller en beter te reageren.

De verwerking vindt razendsnel plaats. Dit moet wel om het reactievermogen te evenaren van een mens achter het stuur. Of bij voorkeur te overtreffen. Zo moet de auto anticiperen op plotseling overstekende fietsers.

Reden dat de kofferbak van zo’n voertuig momenteel vaak meer op een serverpark lijkt dan een plek waar je een laptoptas makkelijk kwijt kunt.

3. Wat verandert aan zelfrijdende auto’s met 5G?

5G biedt grote voordelen in alle opzichten: betrouwbaarheid, snelheid en de mogelijkheid om enorme hoeveelheden data van A naar B te sturen. Die laatste twee factoren maken het straks mogelijk om data van de sensoren razendsnel naar de cloud te sturen. Daar worden de gegevens verwerkt en het resultaat wordt direct teruggestuurd naar de auto.

Klinkt als een puik plan. Maar als er steeds meer zelfrijdende auto’s bijkomen en deze daadwerkelijk allemaal zo gaan werken, is het belangrijk dat het netwerk supersolide, snel en betrouwbaar is. Dat is 5G. Het vangt schommelingen in het dataverkeer beter op dan 4G en dit vermindert uitval en storingen. Ook zijn de radiosignalen op het 5G-netwerk gemiddeld sterker en meer gefocust dan de signalen die we tot nu toe in ons mobiele verkeer gebruiken.

4. Als ik op dit moment in een volledig zelfrijdende auto wil stappen, waar kan dat dan?

In de Amerikaanse stad Phoenix kun je een taxi pakken van Waymo, een dochteronderneming van Google. Dat bedrijf heeft ook een vergunning om in heel de staat Californië te experimenteren met auto’s zonder stuur, spiegels en menselijke bestuurders. Op negen plekken in China wordt al volop geëxperimenteerd met auto’s zonder bestuurder. In de miljoenenstad Wuxi mag dat ook in het ‘echte’ verkeer. Op 226 kruispunten zie je daar zelfrijdende auto’s oversteken.

In Nederland mag op de openbare weg getest worden met (gedeeltelijk) zelfrijdende auto’s. Daarvoor moet wel altijd een vergunning worden aangevraagd bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer. Ook moet er in de auto of op afstand een bestuurder zijn die verantwoordelijk wordt gehouden voor eventuele schade of ongelukken en eventueel kan ingrijpen.

5. Het duurt nog een paar jaar voor het 5G-netwerk wereldwijd in gebruik is. Houdt dat de ontwikkeling van zelfrijdende auto’s tegen?

Zeker niet. Althans, daar is 5G-expert Jasper Rothuizen van T-Mobile van overtuigd. “Echt kritische handelingen in een zelfrijdende auto moeten razendsnel verricht worden. Zeker als het gaat om veiligheid. Als een auto een noodstop maakt, moet het voertuig dat razendsnel ‘doorgeven’ aan de auto achter hem.” Het snelste gaat dat via direct contact tussen de twee voertuigen. “En dat kan nu al”, vervolgt Rothuizen.

“Wat het netwerk daar nog aan toe kan voegen is slimme navigatie, inspelen op de actualiteit door bijvoorbeeld te zorgen dat de weg vrijgemaakt wordt voor politie, ambulance of brandweer. Maar dat is de overtreffende trap, de laatste stap in de ontwikkeling van de zelfrijdende auto.”

6. Er kan dus al veel. Maar wanneer kun jij vergaderend naar het kantoor?

Dat is lastig te zeggen. In sommige plaatsen in Amerika kan het dus al. Het Verenigd Koninkrijk wil in 2021 zelfrijdende auto’s op de weg hebben, Frankrijk wil de komende tijd flinke stappen maken en in de rest van Europa zijn overal testgebieden en experimenten te vinden.

Maar de tijd dat je een zelfrijdend model uit de showroom mee kunt nemen, lijkt nog een eindje weg. Daarvoor moeten auto’s nog een stuk beter leren reageren op ‘menselijk’ verkeer en moet ook de regelgeving er klaar voor zijn. Maar: dreams don’t work unless we do.