Ondernemen na corona: wat kun je van de pandemie leren?

Corona heeft onze levens en business 360 graden gedraaid. De luchtvaart, financiële sector en reisbranche verloren het afgelopen jaar tussen de 9 en 14 procent markwaardering, blijkt uit onderzoek van McKinsey & Company onder de top 5000 wereldbedrijven. Hightech (+41 procent), media (+30 procent) en retail (+25 procent) groeien dan weer als kool. KLM ligt aan het infuus, terwijl Bol.com in een kwartaal zomaar 45 procent omzetgroei boekt.

De ‘great reset’

Ook bij Beuker moest het roer om. Bijna alle live boekingen werden gecanceld. Hij ontwikkelde virtuele programma’s en shows voor merken en organisaties om hun thuiswerkende personeel toch geïnspireerd, gemotiveerd en opgeleid te houden. Hij liet een virtuele avatar van zichzelf maken die nu de wereld overgaat in een TEDx talk. In zijn keynotes wijst hij op het belang van digitalisering en het zou schijnheilig zijn als hij het zelf niet zou omarmen. Practise what you preach!

Volgens Beuker keren de live events straks weer terug. Live communicatie is machtig en prachtig en zal nooit verdwijnen. Dat geldt ook voor festivals, musea, kunst en cultuur. Maar als je denkt dat de klok na de pandemie terug wordt gezet naar 1 januari 2019 toen er nog niets aan de hand was, heb je het mis. Of bedrijven nu deep low of juist sky high gaan, ze zijn allemaal weer startups die vanaf nul moeten beginnen. Trends worden versneld en het speelveld is veranderd. Hopelijk is corona de ‘great reset’ die onze economie nodig had. En met de hybride werken trend zien we de eerste veranderingen al bovenwater komen.

Digitale transformatie in een stroomversnelling

Welke lessen kunnen we trekken? Allereerst heeft corona de digitale transformatie een megaboost gegeven. Een miljard mensen werken vanuit huis en een groot deel blijft dat ook na de pandemie doen. Volgens onderzoeksbureau Gartner verwachten managers en medewerkers dat ongeveer 50 procent van alle werkenden na de pandemie deels thuis gaat werken. Voor corona was dit 30 procent.

Digitale transformatie heeft retail tijdens corona de boost gegeven die het nodig had. De branche is eindelijk wakker geworden, na twee decennia in de ontkenningsfase waarin winkeliers Coolblue en Bol.com de schuld gaven van teruglopende omzetten. Europese consumenten geven dit jaar naar verwachting rond de 717 miljard euro uit bij webwinkels en handelsplatformen, aldus Thuiswinkel.org. Dit is 12,7 procent meer dan in 2019. Winkeliers zetten digitaal in voor een betere klantbeleving en combineren hun fysieke winkel met een webshop. Wil de klant liever niet in de winkel kleding passen? Dan wordt hij of zij tijdens een digitaal winkeluurtje per videocall langs de collectie geleid.

Aanbod en service op maat

Digitaal komt vaak eerst, maar de consument beweegt zich nog steeds in de echte, fysieke wereld. Omnichannel is dan ook een keiharde must-have. Je bedrijf moet in de fysieke wereld net zo sterk aanwezig zijn als in de digitale. De moderne consument is en blijft dictator. Laadt je website te traag of heeft je restaurant vijf slechte reviews op TripAdvisor? Dan swipet de klant je meteen weg. Hij wil namelijk aanbod en service op maat. En snel graag.

Je kunt de dictator pleasen door hem beter te kennen dan hij zichzelf kent. Voor goede klantgerichtheid hoef je geen Amazon of een Coolblue te zijn. Het mkb kan dat zelfs beter. De kruidenier op de hoek kent Beuker al tien jaar. “Zo, meneer Beuker, lekker kleurtje opgedaan. Zeker weer op Ibiza geweest? En hoe is het met je zoon?” Veel ondernemers hebben de persoonlijke relatie met de klant, waarvan Coolblue alleen maar kan dromen.

Dichtbij je klant staan

Je kunt scoren door dichtbij je klant te staan. Daar heb je geen megabudgetten voor advertenties en technologie nodig zoals bij de corporates. Gebruik slimme tools zoals een goed CRM-systeem, waarin je vastlegt wie je klanten zijn. Dit zorgt ervoor dat je klantenservice in één oogopslag ziet wie er belt en wat hij of zij al besteld heeft. Wie niet sterk is, moet slim zijn. Zeker in het post-corona tijdperk. Want zullen klanten dan nog steeds lokaal kopen en ondernemers supporten zoals ze nu doen? Beuker betwijfelt het.

Een andere les die de pandemie heeft geleerd, is dat we moeten leren omgaan met onzekerheid. Want hoe de wereld er na de pandemie precies uit komt te zien weet niemand. Is straks het fileprobleem deels opgelost of springen we massaal weer in de auto? Gaan we veel meer op afstand werken en minder reizen? Dat vragen vliegmaatschappijen, hotels en evenementenbedrijven zich in hun post-corona-strategie natuurlijk af. Maar hoe maak je een strategie als de inzichten van de pandemie nog niet bekend zijn?

Vierde Industriële Revolutie

Beukers antwoord: maak scenario’s en bekijk trends. Agile was ooit een toverwoord, maar zal de komende tijd bepalend zijn voor succes of falen. Zorg ervoor dat je bedrijf flexibel en wendbaar is en dat je snel inspeelt op veranderingen. De horeca heeft tijdens corona laten zien dat het kan. Hotels verhuren kamers aan thuiswerkers en restaurants zijn overgestapt naar virtuele kookworkshops, afhaal en to-go. Het is niet altijd een vetpot, maar toch.

Ondertussen is er echter een veel grotere beweging gaande, waarin corona slechts als een rimpeling in het water zal zijn: de Vierde Industriële Revolutie. Industry 4.0 is een reeks aan trends, zoals IoT, 5G, AI, Augmented en Virtual reality en bio- en nanotechnologie. Deze revolutie wordt overigens niet gedreven door technologie op zichzelf, maar door de (veranderende) behoeften van de consument.

Industry 4.0 zal de komende dertig jaar voortrazen en elke industrie op z’n kop zetten. Technologie groeit namelijk exponentieel en de maatschappij zal steeds sneller veranderen. Echter, mensen denken lineair en bedrijven zullen de versnellende veranderingen niet kunnen bijbenen. Nieuwkomers kunnen een industrie binnen een paar jaar op zijn kop zetten. Bij Talpa riepen ze tien jaar lang dat Netflix een hype is en YouTube niet meer dan een platform voor kattenvideo’s. Twee jaar geleden namen ze StukTV over, een YouTube-kanaal nota bene.

Business as usual is niet meer

Corona heeft het proces van versnellende verandering alleen maar aangejaagd. Misschien blijkt het virus achteraf een warming up voor digitale transformatie. Wat kun je doen? Kijk sciencefiction films en werk aan je verbeelding. Dit tijdperk vraagt om een nieuwe, open mindset en trend-gedreven innovatiecultuur. Wacht niet op wetenschappelijk bewijs, want dan innoveer je te laat.

Wat wordt het nieuwe normaal? Blijft de consument post-corona veel meer in eigen land? Of gaan we weer met z’n allen op vakantie? Beuker kijkt als futurist ook naar de geschiedenis. En die leert dat mensen flexibel en weerbaar zijn, maar ook snel vergeten. Grote kans dat we in 2022 gewoon weer in overvolle Transavia-toestellen naar de Canarische Eilanden vliegen op vakantie.

Maar business as usual wordt het wat hem betreft niet. De belangrijkste les van corona is dat we moeten stoppen met het kapotmaken van onze planeet. Moeder Aarde heeft ons teruggestuurd naar onze kamers om na te denken over onze honger naar macht en geld.

Sustainability is the new profitability

We moeten toe naar People, Planet, Profit. Sustainability is the new profitability. Daarvoor is op de beurs Sustainability Index nodig, een duurzaamheidsindex. Op deze index wordt de beurswaarde van bedrijven ook bepaald door de score op duurzaamheid. Dan kan je bedrijf misschien wel rendement opleveren voor de aandeelhouders, maar wordt het alsnog laag gewaardeerd vanwege een slechte score voor onze planeet.

De ondernemingen van de toekomst? Dat zijn de Patagonia’s: het duurzame kledingbedrijf dat zijn Black Friday-winst niet aan aandeelhouders, maar aan milieuorganisaties geeft. De ondernemers van de toekomst? Dat zijn de Boyan Slat’s: sociale ondernemers en innovators zoals de Nederlander die met zijn bedrijf plastic in de oceaan opruimt. Met nog tien Boyan’s zijn onze oceanen niet voor 2040, maar in 2030 weer schoon.

Dus ondernemer, hoe wil je dat jouw toekomst eruit ziet? En die van je kinderen? Ga je doen aan greenwashing of authentiek het goede voorbeeld geven? Werknemers van de toekomst letten op zingeving, want het gaat vooral om hun toekomst. Met de juiste mindset en exponentiële technologieën kunnen we veel van wat we al kapot gemaakt hebben, weer herstellen.