Waarom podcasts weer helemaal terug zijn

Een podcast is niet hetzelfde als een luisterboek of radioprogramma. Eigenlijk kun je het het beste vergelijken met een televisieserie, maar dan zonder beeld. Podcasts kunnen de vorm hebben van een monoloog, een interview, een groepsgesprek of een mini-documentaire.

Het grote voordeel voor drukbezette mensen die altijd te weinig tijd hebben om hun vakgebied of hobby’s bij te houden, is dat je een podcast kunt luisteren op momenten dat je niet zo makkelijk een boek kunt lezen. Tijdens het stofzuigen, strijken, schoonmaken, hardlopen, op de fiets of in de auto bijvoorbeeld. Zo brengt de podcast het beste van twee werelden samen: je doet kennis op zonder dat je tijd verliest.Je brein hoeft zich nooit meer te vervelen. Let op mijn woorden, er komt een moment dat je gaat uitkijken naar het huishouden omdat je dan weer lekker naar je favoriete show kunt luisteren.

Kwaliteit

Via iTunes en Soundcloud is het praktisch onmogelijk om geen podcast te vinden die bij jou past. Omdat het maken van podcasts tegenwoordig vrij eenvoudig en goedkoop is, zijn steeds meer amateurs met het medium aan de slag gegaan. Vol passie vertellen zij over hun favoriete onderwerp. Variërend van dinosaurussen, social media en marketingtips tot de laatste gadgets. Je kunt het zo gek niet bedenken: over bijna elk onderwerp is wel een podcast te vinden.

Dat betekent ook dat soms het kwaliteitsverschil duidelijk merkbaar is. De ene podcast wordt gemaakt door twee vrienden met een microfoon, achter een andere gaat een compleet productieteam schuil inclusief redactie en geluidstechnici. Natuurlijk biedt dat laatst meerwaarde: Een podcast is stukken boeiender wanneer er sprake is van een spanningsboog, strak geregisseerde verhaalopbouw en ondersteunende geluidsfragmenten en muziek die zorgvuldig zijn geproduceerd. 

Revival

Sommige podcasts lijken veel op praatprogramma’s zoals je die van de televisie kent. Een mooi voorbeeld is bijvoorbeeld Recode Media with Peter Kafka, een techjournalist uit New York die elke week een interessante mediamaker interviewt over de toekomst van journalistiek. Andere makers, zoals de bedenkers van de populaire StartUp-podcast, maken steeds verschillende seizoenen met elk een eigen verhalen.

Podcasting is niet nieuw en bestaat al sinds begin deze eeuw. Toch is het fenomeen nu populairder dan ooit. Dat is met name te danken aan de podcast Serial uit 2014. In deze true-crimepodcast over de moord op een 18-jarig meisje uit Baltimore in 1999, gaat producer Sarah Koenig op zoek naar de ware toedracht van dit verhaal, in dezelfde stijl als de populaire Netflix-serie Making a Murderer.

Het eerste seizoen werd inmiddels door miljoenen mensen beluisterd die zich net als de presentatrice afvragen of de verdachte in deze moordzaak terecht veroordeeld werd. Een knap staaltje strompelig, waarin de luisteraar middels opnames van telefoongesprekken, geluidseffecten en het nodige researchwerk wordt meegesleept in een uitermate spannende podcastproductie.

Het succes van Serial zorgde voor een revival van podcasts in Amerika. Als gevolg daarvan nu ook in ons eigen land. Er zijn zelfs tal van nieuwe mediabedrijven ontstaan die zich enkel richten op de productie van podcasts zoals het Amerikaanse bedrijf Gimlet Media. Ex-radiopresentator Alex Blumberg – een oud-collega van Koenig – startte het bedrijf in 2014 en brak gelijk door met de podcast StartUp, waarin hij op onnavolgbare wijze het ontstaan van zijn bedrijf documenteert.

Inmiddels is zijn bedrijf uitgegroeid tot zestig medewerkers die vele verschillende succesvolle podcast- series maken met veel aandacht voor eindproductie en narratief.

Commerciële kansen

Gimlet en andere podcastbedrijven verdienen hun geld vooral met native advertising. Elke luisteraar is namelijk een échte luisteraar: Als je je aandacht niet bij het verhaal houdt is de podcast immers ook niet te volgen. En dat is zeer interessant voor adverteerders. Tijdens een podcast worden daarom vaak gesponsorde berichten voorgelezen door de presentator, die zoveel mogelijk relevant worden gemaakt voor de luisteraar.

In de podcast StartUp krijgen luisteraars bijvoorbeeld een kortingscode voor een dienst waarmee ze zelf een website kunnen maken. Voorwaarde is wel dat de ‘advertentie’ duidelijk wordt aangekondigd en los staat van de rest van het programma. 

Dat podcasts momenteel massaal worden omarmd door (voormalige) radiomakers is natuurlijk niet zo vreemd. Ook in Nederland zijn er veel audioproducenten die hun praktijkervaring aanwenden bij het maken van tal van podcasts. Zo maakt 3FM-DJ Michiel Veenstra tegenwoordig een podcast over gadgets in samenwerking met techsite Numrush genaamd V2. En bij de radioredactie van de VPRO worden op dit moment tal van podcasts geproduceerd over muziek, de aankomende verkiezingen en work-life balance.

Voor ondernemers biedt het groeiende podcast-landschap behalve inspiratie ook commerciële kansen. Wie zelf een succesvolle podcast lanceert of een keer aanschuift in een interview bereikt potentieel nieuwe en interessante doelgroepen. En heb je een product of dienst dat voor een bepaald luisterpubliek juist erg interessant is, dan kun je nu nog op betrekkelijk eenvoudige en goedkope wijze instappen als sponsor van een populair programma.

Voor ieder wat wils

Of je nu zelf actief wilt gaan podcasten of liever passief inspiratie opdoet door zelf regelmatig podcasts te luisteren: er gaat een wereld voor je open als je eenmaal je eerste stappen zet in dit bijzondere medium. Natuurlijk hangt het er helemaal vanaf waar je interesses liggen: zo kan een Game of Thrones-fan zich verkneukelen aan A Cast of Kings, luisteren ambitieuze bloggers graag naar Gary Vaynerchuck’s adviezen in #AskGaryVee en worden nieuwe techtrends uitvoerig besproken in Ctrl-Walt-Delete van The Verge. Of een podcast iets voor jou is, zul je net als bij een Netflix-serie zelf moeten ontdekken. Nieuwe afleveringen van een podcast verschijnen over het algemeen met vaste regelmaat en je kunt je er op abonneren zodat je nooit een aflevering mist. Je luistert wanneer het jou uitkomt met een app op je telefoon. En vrijwel altijd gratis.

Foto: Shutterstock