De 10 trends in groothandel voor 2018

1. Stijgende omzet en volumegroei

Het gaat goed met de economie, maar de groothandel merkt daar minder van dan sommige andere branches. De sector ervaart een stevige prijsdruk, omdat er steeds meer concurrentie komt van andere schakels in de keten. Klanten zoeken zelf contact met producenten, zonder tussenkomst van de groothandel.

Ook producenten slaan de stap naar de groothandel vaker over en beginnen hun eigen winkel. Internet is de oorzaak dat de groothandel steeds vaker over het hoofd worden gezien door Nederlandse producenten en afnemers. Groothandels die voornamelijk gericht zijn op het binnenland ervaren daardoor de meeste druk. Groothandels in groeisectoren, zoals de bouwsector, hebben minder reden tot klagen. Zij profiteren meer van de groei op de binnenlandse markt dan groothandels gericht op B2C.

Al met al is er sprake van een stijgende lijn: in nagenoeg alle sectoren van de groothandel vond in het afgelopen kwartaal groei plaats. Veel groothandelaren denken volgend jaar meer personeel nodig te hebben. Dat wordt nog wel een uitdaging, want geschikt personeel is moeilijk te vinden. Gelukkig bieden robots en AI steeds vaker uitkomst (zie trend nummer 5 en 6).

2. Customer intimacy

De sector vindt creatieve oplossingen om zich in het digitale tijdperk staande te houden. Zo zijn er groothandels die direct aan consumenten leveren. Anderen bieden apart verpakte producten voor webwinkels aan. Er zijn zelfs groothandels die de productie van hun handel gewoon zelf op zich nemen. Groothandels die doen wat ze altijd al deden, gaan het in ieder geval niet redden. Alle schakels in de keten moeten zich herpositioneren. Veel groothandels verschuiven hun focus naar het uit handen nemen van werk voor hun klanten. Zij willen graag voor al hun zaken terechtkunnen bij een one-stop-shop.

Een groothandelaar kan daar op inspringen. Customer intimacy is het ondersteunen van ondernemers op allerlei fronten: door een slimme samenstelling van het assortiment, maar ook door hulp te bieden bij het inrichten van de schappen, bij het gebruik van social media of door het ontwikkelen van een eigen merk. De band tussen groothandel en klant wordt daarmee hechter.

3. Meegaan in de 24-uurseconomie

Onderdeel van customer intimacy is het overnemen van een aantal diensten voor de eindklant, zoals een snelle bezorging van producten. Same-day delivery is geen extra optie meer voor wie bereid is om extra te betalen, maar een belangrijke factor om de klant tevreden te houden. In 2018 is de ‘pizza-theorie’ niet meer een theorie, maar gewoon de realiteit geworden. De pizza-theorie luidt als volgt: als een pizza van een tientje binnen drie kwartier kan worden bezorgd, dan verwacht een consument dit tempo ook voor andere producten.

Dat is nog een hele klus voor retailers die zich bezighouden met e-commerce, en dat zijn er steeds meer. Zij moeten nieuwe logistieke processen inrichten en vaak aparte voorraad bijhouden voor online klanten. Eigenlijk is een webwinkel een bedrijf op zich, waar ze niet altijd voldoende tijd in kunnen stoppen. Groothandelaren kunnen hierbij helpen. Ze kunnen deze dienstverlening overnemen en intelligente verzendmogelijkheden gebruiken, zoals same-day delivery of aflevering binnen een bepaalde tijd.

https://www.youtube.com/watch?v=98BIu9dpwHU

De groothandelaar kan de producten ook rechtstreeks bij de consument bezorgen, onder het merk van de retailer. Dit heet drop-shipping. Zo kan de winkelier zich richten op zijn kernactiviteiten en toch online producten uit de hele catalogus van de groothandel aanbieden. Een win-win voor alle partijen. Maar ook e-commerce, exclusieve verkoopsessies in de avonduren en een verbreding van de openingstijden zijn manieren om mee te gaan met de 24-uurseconomie.

4. Proces-optimalisatie

Groothandels die zich richten op industrieën, zoals een bouwmaterialenhandel, metaalrecycling of technische groothandel, leggen de focus meer op proces-optimalisatie. Dat doen ze onder andere door samenwerkingen te zoeken en door het warehouse management efficiënter in te richten. IT speelt hierbij een grote rol (zie ook trend 5). Van voorraadbeheer tot klantinformatie; steeds meer processen kunnen worden geautomatiseerd.

Bedrijven die streven naar operational excellence zullen het online bestelsysteem, voorraadbeheer en de administratie automatiseren. Een volgende stap is de installatie van sensoren in het magazijn. Voor groothandelaren die zich specialiseren in bederfelijke waren is het internet of things een uitkomst. Producten geven zelf door of ze dreigen te bederven, geplet worden of bijna uitverkocht raken.

5. Automatisering van order picking

De robotisering is van grote invloed op de logistiek. Sinds Amazon in 2012 de eerste robots in zijn magazijnen introduceerde, is er een revolutie in de logistiek op gang gebracht. “Tot nu toe hadden we van die lange gangen waar mensen op en neer liepen om een product te vinden, het van de plank te pakken om het te scannen en het in een tas of karretje te stoppen om het ergens heen te brengen, zegt Roy Perticucci van Amazon tegen de Britse krant de Financial Times. “Nu komen de planken zelf naar de orderpicker toe. Dat maakt een groot verschil. Ik zou zeggen dat het het begin is van lopendebandwerk in logistiek.”

De piepkleine, platte robots van Amazon rijden dag en nacht rond met stellingkasten op hun rug. Ze regelen onderling wie er voorrang heeft. Het is een indrukwekkend gezicht. Hetzelfde geldt voor de robots die de magazijnen van online supermarkt Ocado bevolken. Zij lijken nog het meest op een soort tafeltjes. In een gigantische loods rijden ze rond over een raster. Daaronder staan kratten met producten. In mum van tijd hebben ze de juiste krat omhoog gehesen en naar de centrale gebracht, waar menselijke collega’s de bestelling verder verwerken.

De automatisering van order picking heeft ook de groothandel bereikt, schrijft zakenblad Forbes. De mobiele robots van Rochester Drug Coop (RDC), een Amerikaanse groothandel in medicijnen, komen met name van pas tijdens de nachtdienst. Het was altijd moeilijk om mensen te vinden die ’s nachts wilden werken, vooral toen de economie aantrok. Vanwege het hogere tarief voor de nachtdiensten maakte het bedrijf na zonsondergang ook maar weinig winst.

Nu is er een robot in dienst die dag en nacht in staat is om uit allerlei verschillende producten de juiste te kiezen. In een fractie van een seconde leest hij de streepjescode, de lengte, breedte en hoogte en het gewicht van ieder pakje en vindt hij een afbeelding van de inhoud. Al die gegevens gaan naar de server, waar iedere aanpassing aan de producten moet worden bijgehouden. De database weet van alle producten waar ze staan en stuurt de robot aan om zo dicht mogelijk bij het product te gaan staan.

Met behulp van machine learning leert de robots steeds beter hoe hij zijn arm moet gebruiken om producten op te pakken. Nu werken de robots van RDC nog samen met mensen, maar hoe meer ze leren, hoe meer ze in staat zullen zijn om zelfstandig het magazijn te bedienen. Daarmee kunnen de menselijke werknemers van RDC ’s nachts lekker in hun bed blijven liggen.

6. Big data en AI

Volgens een onderzoek van IBM en Accenture schuilt achter ieder snel groeiende en bloeiende retail- en groothandelsindustrie een big data-oplossing. Met big data kun je de interesses van klanten voorspellen en ze tevreden maken zonder ze te frustreren, aldus het onderzoek. Veel groothandels in binnen- en buitenland hebben de eerste stappen in big data al gezet. In het ERP-systeem (Enterprise resource planning) van iedere groothandel staat een schat aan informatie over de klanten. Gecombineerd met data uit andere databronnen, zoals bijvoorbeeld het weerbericht en informatie over prijsschommelingen, kan een slim algoritme voorspellingen over uitgavenpatronen doen. Dat is interessante informatie voor de klanten van de groothandel: zowel voor de producenten als voor de retailers.

Big data helpen groothandels ook om goede bevoorradingsstrategieën te ontwikkelen en marketing te personaliseren. Er bestaat al een uitzendbureau dat geen mensen vertegenwoordigt, maar algoritmes. Je kunt er een specifiek algoritme inhuren om informatie te onttrekken aan de veelheid aan ongeordende data die ook jouw bedrijf ongetwijfeld in huis heeft.

Een andere mogelijkheid is het inhuren van data scientists, zoals horecagroothandel Deli XL bijvoorbeeld doet. Hou wel goed in de gaten of jouw omgang met de data niet in strijd is met de algemene verordening gegevensbescherming (AVG, of GDPR op zijn Engels). Vanaf mei 2018 zijn bedrijven die zich niet aan de AVG houden strafbaar en lopen ze het risico op bijzonder hoge boetes.

Over het algemeen is de sector eerder behoudend dan heel innovatief. Maar wie zich eenmaal inlaat met big data en het internet of things, loopt snel voorop. Het is nog maar een kleine stap om onderdeel uit te maken van the cognitive supply chain, het zelfdenkende logistieke proces. Dit is het samenspel van software, sensoren, big data en AI (kunstmatige intelligentie) dat zich volgens IBM snel ontwikkelt tot een nieuwe markt.

In een recent onderzoek voorspelt IBM dat het logistieke proces met behulp van AI steeds beter in staat zal zijn om zijn eigen beslissingen te nemen. Nog even en je hoeft als groothandelaar niet meer na te denken over het assortiment, de hoogte van de prijzen of de juiste routing langs de schappen. De computer is dan vele malen beter dan de mens in staat op dergelijke factoren te optimaliseren.

7. Circulaire economie

IT is niet de enige manier waarmee de groothandel zichzelf kan heruitvinden. Een andere kansrijke route is het optuigen van een circulaire economie, schrijven ABN AMRO en MVO Nederland in een rapport. De groothandel kan als ketenregisseur optreden. Door zijn centrale rol is de groothandelaar in de positie om ervoor te zorgen dat grondstoffen, materialen en producten een tweede leven krijgen. In de toekomst anders produceren is één manier om dit voor elkaar te krijgen.

Een andere manier is door een retourlogistiek op te zetten die de grondstoffen laat uitkomen bij de partijen die ze kunnen hergebruiken. Het rapport bevat een aantal inspirerende voorbeelden. Zo levert Rexel, groothandel in elektrotechnische materialen, grondstoffen uit gesloopte gebouwen aan renovatie- en nieuwbouwprojecten. Op deze manier kunnen ze opnieuw worden ingezet.

8. Meer internationale handel

De Nederlandse markt is behoorlijk verzadigd. Voor groothandelaren die willen groeien, is het verstandig om zich internationaler te oriënteren. Dat EU-landen op de lange termijn btw voor elkaar willen gaan innen, is een interessante ontwikkeling in dit verband.

Het gaat niet alleen om de export van producten, maar ook van kennis en innovatie. Een uitdaging is het vinden van geschikt personeel voor deze omslag. Uit het rapport: ‘Nederlandse producten staan in een goed daglicht in het buitenland; het is een uitdaging voor groothandels om “made in Holland” te vermarkten.’ Een derde uitdaging is de communicatie met het buitenland. Hiervoor is een betrouwbaar en snel mobiel netwerk een vereiste. Met een zakelijk abonnement van T-Mobile bel je unlimited in de hele EU. Ook kun je maandelijks tot 10 GB meenemen op zakenreis in de EU.

9. Online food

Dé grote trend van dit moment is online food. Bedrijven die bezorgmaaltijden en maaltijdboxen leveren, schieten als paddenstoelen uit de grond. Het online marktaandeel van online food is nog laag, maar algemeen wordt aangenomen dat we de echte doorbraak in 2018 zullen beleven.

Ecommerce News voorspelt dat 2018 het jaar wordt waarin we – eindelijk- allemaal online boodschappen zullen doen. Albert Heijn is koploper in dit segment, maar ook van Picnic, de supermarkt zonder fysieke winkels, wordt veel verwacht. Voor groothandels in voedsel loont het om te investeren in een uitgebreid vers, biologisch assortiment en mogelijk om zelf een online maaltijddienst voor consumenten aan te bieden.

10. M-commerce

Het aantal aankopen via de smartphone steeg in de eerste helft van 2017 van 4 procent naar 7 procent. Nog steeds geen wereldschokkende aandeel, maar als je weet dat de tablet in diezelfde periode al goed was voor 13 procent van de aankopen, dan zie je dat m-commerce in Nederland in opkomst is.

We lopen nog ver achter bij landen als China en de Verenigde Staten, waar kopen met apps (m-commerce) inmiddels belangrijker is dan kopen via een browser (e-commerce). In China koopt 68 procent van de consumenten via een mobiel apparaat. De Verenigde Arabische Emiraten volgen met 57 procent en derde is Turkije met 53 procent. Gigabedrijven als het Amerikaanse Amazon en het Chinese Alibaba Group spelen een belangrijke rol in deze ontwikkeling. Zo werd 90 procent van de aankopen tijdens Alibaba’s Singles Day gedaan vanaf een mobiel apparaat.

Mobiel dataverkeer zal voor groothandelaren gericht op B2B èn B2C, in 2018 flink toenemen. Een telecomleverancier met een razendsnel mobiel datanetwerk is daarvoor essentieel. Investeer, voor zover je dat nog niet hebt gedaan, in een gebruiksvriendelijke app met een veilige betaalmethode. Onderzoek hoe jouw sector zal veranderen onder invloed van deze ontwikkeling en spring daarop in. Vooroplopen loont anno 2018 meer dan afwachten.