Productiviteit

Hybride werken: hoe toparchitect Fokke Moerel de toekomst van de kantoorruimte ziet [exclusief interview]

Hybride werken is op dit moment een van de belangrijkste onderwerpen voor ondernemers. Hoe zorg je er als ondernemer voor dat je een werkplek creëert die aansluit bij de wensen en behoeften van je werknemer? Maar die ook past bij het doel en de toekomst van je onderneming? We vroegen het Fokke Moerel, partner en architect bij MVRDV, een van de meest invloedrijke en innovatieve architectenbureaus van de afgelopen decennia met toonaangevende projecten over de hele wereld.

Clock 4 min

Zodra Fokke tijdens ons gesprek haar geblurde achtergrond op scherp zet, zitten we ineens midden in de kas in haar tuin. Een rustgevende werkplek die haar tijdens de pandemie veel heeft gebracht. “In die periode was er natuurlijk veel reuring”, vertelt de toparchitect van MVRDV. “Projecten die stil kwamen te liggen of om aanpassingen vroegen. Aanpassingen die inspeelden op het hybride werken, wat steeds normaler is geworden. Maar de trend om het kantoor meer als ‘hub’ te zien, was al eerder in gang getreden. Men ziet nu alleen nog meer de waarde ervan in. Er wordt terecht meer nagedacht of een afspraak ook op afstand kan.

E-book Hybride Werken

E-Book Hybride werken-cover-lp-1

In dit e-book ontdek je verschillende oplossingen en mogelijkheden voor hybride werken en hoe je die toepast in jouw bedrijf.

DOWNLOAD GRATIS
Hybride werken: betekenis

Bij hybride werken ben je niet gebonden aan een vaste werkplek, maar bepaal je zelf waar en wanneer je werkt. Als het werk maar gedaan wordt. Het is volgens Fokke aan het hybride werken toe te schrijven, dat het wezenlijker wordt wat je waar doet en op welke manier. En dit heeft invloed op de inrichting van een kantoorpand. Waar het voorheen vaak “werkplek – vergaderkamer – lounge – kantine” was, wordt er nu meer gekeken hoe het anders kan. Hybride werk kan betekenen dat je prima overleg kunt voeren in een kantine als daar bijvoorbeeld voldoende ruimte is, of een lange tafel staat. Sfeer en comfort en ook groen zijn hierbij belangrijk.

Fokke: “Je wordt creatief als je uitgenodigd wordt om op zoek te gaan naar andersoortige manieren van werken. Ik had ook niet gedacht dat ik ooit in mijn kas zou werken, die was namelijk voor de tomatenplanten.”

Hybride kantoorinrichting

Momenteel rondt Fokke met haar team een project af in Berlijn, waar een van de belangrijke opgaven was: waar moeten mensen voor bij elkaar komen? En welke kwaliteiten en eigenschappen moeten de ruimtes hebben?

“Het gaat niet meer om zoveel mogelijk mensen zo efficiënt mogelijk kwijt kunnen in een ruimte, maar om de kwaliteit van samenkomst en kennisuitwisseling. Een kantoorpand gaat mede over het ontvangen van klanten of opdrachtgevers. Het dient naast alle marketinginspanningen van een bedrijf als uithangbord. Het laat zien wat voor boodschap of identiteit je als bedrijf wil uitstralen. Hier wordt steeds meer waarde aan gehecht en meer onderzoek naar gedaan. Hoever over de wereld wil je je clientèle bereiken? Hoe duurzaam of inclusief ben je? Die vragen hebben een ruimtelijke vertaling voor ons als architect. Vanuit het perspectief van de werknemer gaat het om creëren van condities en plekken waar op verschillende manieren gewerkt kan worden. Het is een interessante opgave om de medewerker die niet altijd meer fysiek aanwezig is, te bereiken met de juiste boodschappen en signalen”, aldus Fokke.

Loopt het sinds de pandemie ineens storm met aanvragen voor hybride kantoorinrichtingen? “Nou, het verschilt een beetje per markt,” vertelt Fokke. “De kantorenmarkt was allang behoorlijk aan het kantelen. Er is namelijk genoeg kantooroppervlak, vooral in Europa. De urgentie van andere projecten zoals woningbouw is hoger. Er zijn tegenwoordig veel meer opdrachten in transformatie, mixed use. Van kantoor naar woning of andersom of het hergebruik van bestaande gebouwen. Er wordt gelukkig steeds meer nagedacht over wat voor gebouwen we eigenlijk hebben en hoe we deze een nieuw leven geven. Dat deze ontwikkeling in een versnelling is gekomen kunnen we alleen maar toejuichen, want het is al behoorlijk vol.” Toch merkt Fokke de laatste tijd weer een toename aan projecten. “De drang om te ontwikkelen is groter dan kijken naar wat we hebben geleerd.”

Hybride werken is niet vanzelfsprekend

Fokke: “We hebben best wat werk in Duitsland en Frankrijk en daar zie je dat het delen van werkplekken echt helemaal niet gebruikelijk is. Zelfs binnen ons eigen kantoor in Rotterdam hebben we mensen die gehecht zijn aan hun vaste plek. We moeten niet onderschatten dat hybride werken best veel vergt van mensen. Kantoortuinen à la de jaren ‘70 zijn we definitief aan voorbij, maar af en toe heeft men een extra zetje nodig om te zien dat er in andere delen van een gebouw kwaliteit ligt.”

Aangezien men tegenwoordig minder vaak op kantoor is, wordt het kantoorpand steeds meer gebruikt als ontmoetingsplek. “De bonus is niet alleen dat men elkaar ontmoet en dat dit een goede sfeer op kantoor brengt. Het draagt ook bij aan de kwaliteit van werk en uitwisseling van kennis. Als werkgever wil je dit kunnen bewerkstelligen met je inrichting, nieuwbouw of transformatie,” aldus Fokke.

Wat ze met haar team in elke opdracht terugziet, is de zoektocht naar de perfecte combinatie van enerzijds doeltreffend en efficiënt werken, en anderzijds het bevorderen van de kwaliteit van het werk en interactie. “Werken betekent over het algemeen achter een bureau zitten, als we het over kantoorinrichtingen hebben. Dus er zijn wel overlappende hulpvragen en bepaalde standaardoplossingen. Maar voor ons is het interessant om juist verder te kijken dan naar wat de opdrachtgever denkt nodig te hebben. En te bedenken wat we daar vanuit onze expertise aan kunnen toevoegen.

Hybride werken het heden, virtual reality werken de toekomst?

MVRDV krijgt steeds vaker verzoeken over het creëren van ruimte in de digitale metaverse. “Het zijn bijzondere vraagstukken, en niet heel raar als je bedenkt dat er genoeg mensen zijn die wisselen van een daadwerkelijke achtergrond naar een of ander idioot plaatje. Hierin is nog een hele grote stap te zetten. Virtual reality wordt nu veel in films, animatie en games toegepast. Maar nog niet zo in de praktijk. Ik weet ook niet waar het heengaat, maar het is een logische ontwikkeling. Net als dat wij voor projecten in eerste instantie alles in 3D bouwen en daarmee de opdrachtgever een kijkje in zijn toekomstige project kunnen laten nemen. Dit is nu nog schetsmatig en gaat meer over ruimte en dimensies. Maar de volgende stap is om niet alleen door een visualisatie te kunnen lopen, maar daar ook te kunnen werken. Waarom zou je het dan nog fysiek bouwen? Het is een ver van je bed show, maar ook weer niet. Want als we zoveel naar een scherm staren mag dat ook een mooie omgeving zijn en ook net zo doordacht en doeltreffend als in het echt.”

Meer lezen over hybride werken? Check de volgende artikelen:

 

E-Book Hybride werken-cover-lp-1

E-book Hybride Werken

In dit e-book ontdek je verschillende oplossingen en mogelijkheden voor hybride werken en hoe je die toepast in jouw bedrijf.

DOWNLOAD GRATIS
Beeld: MVRDV