Smart buildings: Zit jouw bedrijf al in een slim kantoorgebouw?

Mocht je denken dat een smart building niet aan jouw bedrijf is besteed, omdat je pand niet nieuw en high tech is: think again. Smart betekent niet dat je in een ‘computer met een dak’ moet werken. Klein beginnen is een prima optie, maakt Robert de Vries duidelijk. “Een van onze projecten draaide om het meten van het CO2-gehalte in klaslokalen. Als dat te hoog is, krijgen kinderen concentratieproblemen en hoofdpijn. Dus hebben we daar sensoren opgehangen. Als er te veel CO2 in de ruimte hing en het zuurstofgehalte niet goed was, kreeg de docent een waarschuwings-sms’je. En dan zette ze een raam open. Dat ging niet automatisch, maar moest gewoon met de hand worden gedaan. Niks high tech, maar een pragmatische oplossing.”

Slimme panden in slimme steden

De afgelopen jaren is smart building een buzzword geworden in de facilitaire, IT- en bouwsector. Met de opkomst van Internet of Things (IoT) en 5G worden gebouwen de komende tijd alleen maar slimmer, is de verwachting. Want laten we wel wezen: als steden al massaal smart worden, waarom de panden die erin staan dan niet?

Een van de meest duurzame en ‘slimste’ gebouwen van dit moment is zelfs in Nederland te vinden: het Edge-gebouw aan de Amsterdamse Zuidas. Martin van der Pol: “Veel nieuwe Nederlandse gebouwen zijn in elk geval deels smart. Kijk naar ventilatiesystemen en verwarmingen; die zijn bijna allemaal gekoppeld. Maar als je meer wilt weten over de bezetting van je ruimte, of zelf iets aan temperatuur- of energiebeheer wilt doen, moet je eerst gaan meten.”

Samenwerking

Bovenstaande ontwikkeling is de reden waarom T-Systems een samenwerking is aangegaan met de internationaal opererende gebouwenbeheerder ISS. “Daarin gaan we data ontsluiten voor de verhuurders van hun panden. Zo krijgen de verhuurders meer inzicht in het gebruik van hun pand en de data gebruiken om bestaande processen te innoveren.”

T-Systems levert de hardware, software en de benodigde (cloud)platforms, als dienst waarmee de meest uiteenlopende zaken in een gebouw gemeten en inzichtelijk gemaakt worden: aanwezigheid van mensen, luchtvochtigheid, temperatuur, CO2-gehalte. Van der Pol: “Op basis van de data krijgen de organisaties waardevolle inzichten waarmee ze direct aan de slag kunnen. Bijvoorbeeld een gedeelte van de ruimtes afsluiten door andere ruimtes slimmer te gebruiken? Een ander voorbeeld is om de cateraar in het gebouw op basis van realtime data te laten weten hoeveel broodjes er gesmeerd moeten worden. Of de schoonmaker alleen die ruimtes laten schoonmaken die vandaag zijn gebruikt. Of energie besparen door de verwarming lagen te zetten als de laatste werknemer naar huis is in plaats van ’s avonds laat.”

Onafhankelijk

T-Systems gebruikt voor de samenwerking met ISS zijn smart building-platform Building Monitoring & Analytics (BMA). Dat is een compleet pakket van sensoren, een cloudplatform en connectiviteit van T-Mobile. Het voldoet aan alle privacyrichtlijnen en kan door iedereen gebruikt worden, of het nu om een nieuw of een oud pand gaat. Want ook oude gebouwen kunnen smart worden gemaakt. Daarbij is het belangrijk dat sensoren autonoom kunnen opereren en niet afhankelijk zijn van wifi. Van der Pol: “Want als je systeembeheerder dan het wachtwoord verandert, werken plotseling je sensoren niet meer.” Reden voor T-Systems om bijvoorbeeld narrowband IoT-verbindingen te gebruiken voor dit soort projecten.

Het monitoren van werkplekken is momenteel een van de meest genoemde – en kostenbesparende – redenen waarom gebouwbeheerders smart building-techniek toepassen. Voor veel ondernemers is dat een mooie manier om hun huisvesting zo efficiënt en goedkoop mogelijk te maken. Maar smart buildings hebben meer positieve effecten: op duurzaamheid, veiligheid, kosten en productiviteit. Wat zijn volgens Van der Pol en De Vries voordelen die je kunt halen op deze gebieden?

Klimaat en duurzaamheid

In combinatie met data over de bezetting van je pand kan er veel aan energiebesparing worden gedaan. Waarom de verwarming aan als er niemand meer is? En waarom ruimtes openhouden die weinig of niet gebruikt worden? Dat kost immers ook weer energie. Daarnaast is een gezond werkklimaat natuurlijk belangrijk om medewerkers met een prettig gevoel naar huis te laten gaan. Dus meten sensoren ook zaken als luchtkwaliteit en de werking van de ventilatie.

Veiligheid

Ook op het gebied van veiligheid en toegangsbeheer kan een gebouw smart gemaakt worden. Als het gebouw ‘weet’ dat er niemand meer is, kan het zichzelf sluiten bijvoorbeeld. Maar het is ook mogelijk om toegang en parkeerplekken volledig via mobiele telefoons van medewerkers te regelen. De Vries: “Daar ben je toch wat zuiniger op dan op een toegangspasje of sleutels.” Daarnaast worden ‘critical spaces’ met bewegingssensors goed in de gaten gehouden.

Kosten en productiviteit

Efficiënt gebruik van gebouwen betekent ook dalende kosten: kleinere behuizing betekent een lagere huur of lagere energie- en schoonmaakkosten bijvoorbeeld. Ook een activiteit als catering kan efficiënter worden uitgevoerd als er data inzichtelijk is over de bezettingsgraad van je gebouw.

Een goede bedrijfshuisvesting zorgt ervoor dat de productiviteit omhooggaat. Voldoende daglicht, een prettige temperatuur en fijne werkplekken: allemaal zaken die bijdragen aan een hogere tevredenheid en productiviteit. Data spelen een belangrijke rol spelen om meer inzicht te krijgen en die zaken te verbeteren.

Natuurlijk zijn er nog meer voorbeelden van hoe data het gebruik van werkplekken efficiënter kunnen maken – en medewerkers tevredener: “We hebben er samen met een klant voor gezorgd dat medewerkers thuis al kunnen checken of er flexplekken vrij zijn door er een boekingssysteem aan te hangen”, vertelt De Vries. “Daardoor kunnen mensen ervoor kiezen om thuis te blijven als er geen plek is op dat moment, of besluiten op een later moment te komen. En ze zien ook zien wie er in overleg is en tot wanneer. Dat vergemakkelijkt weer het plannen van vergaderingen. En voor de eigenaar is het handig, want die ziet weer hoe flexplekken precies gebruikt worden en of dat eventueel anders moet.”

Uiteindelijk is het doel om data te combineren, daar inzichten uit te halen en er beleid op te voeren. En wellicht zelfs gedrag te beïnvloeden. Dat klinkt misschien futuristisch, maar zoals gezegd: het zit ‘m soms in kleine, eenvoudige oplossingen. De Vries: “Het delen van data geeft mensen nieuwe inzichten waarmee ze hun gedrag positief kunnen veranderen. Bijvoorbeeld even op de CO2-meter kijken als je binnenkomt en als het nodig is meteen een raam openzetten. Simpel, en het werkt.”

Meer weten over Building Monitoring Analyzing van T-Systems? Maak hier een afspraak We ontvangen u graag in ons T-Systems Innovatiecentrum.