Smart cities zijn een hot topic anno 2019. Maar in Amsterdam werd al hard gewerkt aan de uitrol van een slimme stad vóórdat de term hip was. Tien jaar geleden ontstond het platform Amsterdam Smart City, dat burgers, bedrijven, instellingen en de overheid bij elkaar brengt om ‘de toekomst van de stad te vormen’.
Joshua Serrão is daarbij betrokken als Chief Technology Officer van de gemeente Amsterdam. Hij houdt zich bezig met oplossingen rond thema’s als Internet of Things, mobiliteit en crowd-management, met als overkoepelende vraag: hoe kan de overheid voldoen aan de wensen van de maatschappij en tegelijkertijd aansluiten bij de nieuwste technologische ontwikkelingen?
Belangrijk daarbij is het samenwerken met ondernemers, vertelt hij op de T-Mobile Themadag 5G. “Eigenlijk gaat het om de vraag: hoe kun je een stad slimmer maken met behulp van experts, bedenkers van oplossingen, startups en scaleups?”
Snelheid is daarbij belangrijk, aldus Serrão. “Wat voor experimenten zijn er mogelijk met data, met technologie op kleine schaal, getest in real life-omgevingen? Het gaat om dóén. Anders dus dan een wethouder die een plan heeft en ambtenaren die daar beleid op schrijven waarvan na anderhalf jaar blijkt dat het veel te duur is en niet werkt.”Moderne overheid
“De gemeente werkt nog vaak vraaggestuurd. Kijk naar iets simpels als je paspoort verlengen. Je weet al vanaf iemands geboorte wanneer diegene zijn eerste paspoort nodig heeft en wanneer het verlengd moet worden. Waarom kunnen we die Amsterdammer niet gewoon benaderen met de boodschap dat het geregeld is en hij alleen maar ergens voor hoeft te tekenen? Desnoods brengen we het paspoort bij hem langs.”
Het voorbeeld sluit wat hem betreft ook mooi aan bij een belangrijk uitgangspunt van de ‘moderne overheid’: de burger moet centraal staan en de regie in handen hebben.

De focus van een moderne overheid moet dus liggen op samenwerking, het belang van de Amsterdammer en op digitale en datagestuurde oplossingen. Drie ingrediënten die de basis vormen voor Smart Cities.
Voor alle duidelijkheid: wat is een Slimme Stad ook weer precies? Simpel gezegd: een stad die de informatie en data die gebruiksvoorwerpen en stadsbewoners produceren slim inzet.
Moderne overheid: de burger staat centraal staan en heeft de regie zelf in handenShare
Dit moet betrouwbaar zijn én zo’n hoge reactiesnelheid hebben (ook wel: lage latency) dat alles realtime met elkaar in verbinding staat. Alleen zo blijft de communicatie vlekkeloos verlopen.
Superstabiel
Amsterdam is al volop aan het experimenteren met super stabiele netwerkverbindingen, IoT en data-analyse. Bijvoorbeeld door het combineren van data van geluidssensoren en metingen van luchtkwaliteit.
Als die aangeven dat bewoners overlast kunnen ondervinden van de verkeersdrukte op dat moment, kan de gemeente dit melden op Google Maps om zo verkeersstromen te reguleren.
Een echte hotspot op het gebied van Smart City-experimenten is Amsterdam-Zuidoost; het gebied rond de Johan Cruijff ArenA. Joshua Serrão: “Niet iedereen realiseert zich hoe belangrijk dat gebied is. De economische waarde ervan is hoger dan die van de Zuidas. Maar liefst 20 miljoen bezoekers per jaar komen naar die plek.
Het is het centrum van ons project Amsterdam Innovation ArenA. In samenwerking met bedrijven en instellingen bieden we in en rond het stadium een mogelijkheid om te gaan testen rond Smart City-thema’s.”
Toppers
Voorbeelden daarvan zijn experimenten met een taxidrone in de ArenA en een tijdelijk mobiliteitscentrum tijdens evenementen in het gebied. “Bijvoorbeeld tijdens het eerste weekend van juni, toen de Toppers in de ArenA optraden, Anouk in de ZiggoDome en Eddie Vedder in AFAS Live.
In totaal ging het om zo’n 100.000 bezoekers. We hebben toen met partners uit de hele keten – onder meer de NS, Rijkswaterstaat en de politie – samengewerkt, data gedeeld en actief gestuurd om alle verkeersstromen zo efficiënt mogelijk te laten verlopen.”Wat Serrão betreft een voorbeeld van het zo naadloos mogelijk maken van de customer journey van de bezoeker. “En dat is en blijft een belangrijk aspect bij de ontwikkeling van Smart Cities: hoe match je nieuwe technologische ontwikkelingen aan de wensen van de gebruiker, zodat die er ook echt wat aan heeft?”