Co-founder Anne Bruinsma: “Als je praat over landbouw-IT gaat de aandacht vaak uit naar efficiency, schaal en kostprijs. Daarmee doe je de mogelijkheden van IT in de agrarische sector echt tekort.
Bijna elk agrarisch vraagstuk valt aan te pakken, als er veel data over het onderwerp beschikbaar is. Geeft een kalf dat snel groeit later meer melk? Kunnen boeren die dezelfde gewassen verbouwen elkaar helpen door data uit te wisselen? Of kunnen landbouwbedrijven hun producten misschien direct kwijt bij lokale winkels, om het milieu te sparen?
Farmhack brengt data-experts, app-makers, ontwerpers en geïnteresseerden bij elkaar. Op locatie, meestal bij de boer zelf, gaan teams 32 uur aan het werk met een probleem uit de praktijk. Tijdens zulke sessies ontstaan goede ideeën, en de eerste ruwe prototypes.
Blijven leren
Ik besefte dat de digitalisering een grote rol zou spelen in de toekomst van de landbouwsector.Tweet
Oprichter Anne Bruinsma studeerde dierwetenschappen in Wageningen, en werkte na haar studie bij het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. “Ik besefte dat de digitalisering een grote rol zou spelen in de toekomst van de landbouwsector. Ik had geen technische achtergrond, maar wilde graag leren.
Binnen het Ministerie deed men op dat moment nogal ongemakkelijk over nieuwe IT-projecten, maar ik dacht: hier valt veel meer uit te halen. Toen we zo’n zes jaar geleden begonnen, had ik niet verwacht dat ik dit nu nog zou doen. De behoefte om te leren is bij ons – en velen om ons heen – nog altijd groot!”
Een goed begin
IT en het boerenbedrijf hebben een gespannen verhouding. “Landbouw-IT heeft serieuze tekortkomingen, op het gebied van gebruiksgemak en samenwerking. Daarnaast wordt de autonomie van de boer zelf ook uitgehold.” Farmhack wil de verschillende problemen op de kaart zetten, en landbouwdata gebruiken om vraagstukken op het gebied van bodem, water en klimaat aan te pakken.”
Duidelijk, maar hoe gaat Farmhack hierin te werk? “In de kern is Farmhack een tweemans maatschap, met verschillende betrokken freelancers. Eigenlijk vormen we een informele netwerkorganisatie.” Farmhack zet een heel scala aan kanalen in om te communiceren, zowel onderling, B2B, richting mogelijke deelnemers én het publiek.
“Op onze website kondigen we evenementen aan, en registreren we de aanmeldingen. Farmhack gebruikt e-mail en Mailchimp ook nog veel, vooral als we B2B communiceren. Onderling gebruiken we veel Slack, en zijn we actief op developersplatformen als GitHub en Gitter. Omdat onze community groter is dan alleen programmeurs, hebben we ook een Farmhack-forum.
Farmhack is natuurlijk ook actief op social media, met name Twitter. We gebruiken heel veel kanalen; om te netwerken, voor community building én het vergaren en delen van kennis. We geloven wel in een ‘blended’ aanpak: met een goede balans tussen on- en offline.”
De beste ideeën die tijdens Farmhacks ontstaan krijgen soms een vervolg. Bruinsma en haar team zoeken naar manieren om bijvoorbeeld subsidies aan te vragen, of om de apps op andere wijze te ondersteunen. “We zijn geen evenementenbureau; we zien graag dat goede ideeën het daglicht uiteindelijk zien. Hier slagen we gelukkig steeds beter in.”
Kans
“We willen boeren emanciperen op IT-gebied, en bouwen aan een community van boeren, IT- en data-experts. Belangrijk is dat we geen commerciële insteek hebben. We willen de agrarische sector niet alleen efficiënter maken, maar ook data-driven handvatten geven om duurzamer te werken. De samenleving vraagt daar steeds meer om, maar boeren moeten wel in staat worden gesteld om deze diensten te incorporeren in hun bedrijf; duurzaamheid wordt nog te weinig beloond. Wij maken ons daar hard voor.”
Het cliché dat boeren niet staan te springen om vernieuwing klopt volgens Bruinsma deels. “Het is niet altijd makkelijk om ze enthousiast te krijgen voor landbouw-IT. De ervaringen die ze al hebben zijn vaak niet zo positief. Data en tech worden gezien als zaken die tijd en moeite kosten, maar niet meteen iets opleveren. Voordat we echt kunnen nadenken over baanbrekende concepten op basis van landbouwdata, moeten we eerst zorgen dat landbouw-IT beter werkt voor de boerderij.”
Low-tech
Farmhack combineert informatie van de boerenbedrijven zelf met open data, zoals bijvoorbeeld satellietbeelden en geodata. De gegevens komen meestal van de boerenbedrijven zelf, aangevuld met informatie uit openbare bronnen. Slimme visualisatie, of het combineren van verschillende soorten data zorgt soms voor verrassende resultaten en inzichten. Boeren gaven vorig jaar nog aan dat ze overwegend duurzamer willen werken, met meer oog voor het milieu. Slim gebruik van technologie en data zijn hierbij een belangrijke enabling factor.
“Er is veel informatie beschikbaar waar we mee kunnen werken. Het is wel zo dat we op dit moment voornamelijk achteruit kijken. De toekomst is wat dat betreft veelbelovend, met boeren die de mogelijkheden benutten van sensoren, 5G en het Internet of Things. Het is de belofte van een nieuw tijdperk in de landbouw, waarin technologie volledig geïntegreerd is in de boerenpraktijk. De boer roept op het perceel, of in de stal, met één ‘klik’ of ‘swipe’ relevante gegevens op. Zo doorzoekt hij snel, intuïtief en in real-time verschillende data layers.
Ik denk wel dat die ontwikkelingen nu nog op de handrem staan. Wij staan nu bij een Farmhack op de boerderij vaak nog op het dak van de schuur om om te zorgen voor een goede internetverbinding tijdens de hackathon!”